پایگاه خبری فولاد ایران – ادعا این است که در صورت گسترش خودروهای برقی، باز بخش برق به سوخت فسیلی مثل نفت نیاز خواهد داشت چون انرژی‌های تجدیدپذیر قادر به تامین این همه برق نیستند. در واقعیت البته سهم نفت از تولید برق تقریبا صفر است و عمده برق غیرتجدیدپذیر از گاز و ذغال‌سنگ تامین می‌شود. در نتیجه حتی در صورت عدم کفایت ظرفیت تجدیدپذیرها، باز این بار اضافه انرژی بخش حمل و نقل بر دوش گاز و در درجه بعدی ذغال‌سنگ خواهد بود. ضمنا دقت کنیم که با گسترش خودروهای برقی، حجم بزرگی از ظرفیت ذخیره‌سازی غیرمتمرکز در شبکه برق ایجاد می‌شود که معضل گاه و بی‌گاهی (Intermittency) انرژی‌های نو را کم می‌کند.
حال به سنت همیشگی تخمین سرانگشتی از اندازه برق مصرفی بخش حمل و نقل بزنیم و ببینیم که آیا زیرساخت تولید برق جهان قادر به تامین انرژی لازم برای بخش حمل و نقل هست یا نه.
۱) مصرف روزانه بنزین و دیزل و سوخت جت و کشتی و امثال آن چیزی حدود 65 میلیون بشکه نفت خام در روز در کل جهان است (نزدیک هفتاد درصد ظرفیت پالایش‌گاه نهایتا به مصرف حمل و نقل می‌رسد).
۲) انرژی داخل هر بشکه نفت خام حدودا 1700 کیلووات ساعت است.
۳) پس کل ظرفیت لازم برای بخش حمل و نقل حدود 4.6 میلیارد کیلووات توان است. (انرژی کل 65 میلیون بشکه در روز را بر 24 تقسیم کردیم تا به توان نیروگاه برسیم.)
۴) موتورهای احتراق درونی بسیار ناکارا هستند و ضریب تبدیل انرژی آن‌ها حدود 20 درصد است. ضریب تبدیل انرژی در خودروهای برقی حدود 60 درصد است. یعنی یک ماشین برقی، چیزی حدود «یک سوم» انرژی ورودی یک خودروهای بنزینی را لازم دارد.
۵) با در نظر گرفتن ظریب کارایی سه برابری خودروهای برقی و با لحاظ کردن درصدی برای تلفات انتقال، می‌توانیم سرانگشتی بگوییم که برای حذف کل سوخت‌های مایع از بخش حمل و نقل (یعنی یک فرض حد بالا)، به چیزی حدود دو میلیارد کیلووات توان برق جدید نیاز داریم.
۶) ظرفیت نصب شده برق در دنیا، چیزی حدود هشت میلیارد کیلووات است. ظرفیت برق چین و آمریکا و اتحادیه اروپا روی هم، چیزی حدود چهار میلیارد کیلووات است.
۷) موضوع را از زاویه دیگر هم آزمون کنیم تا مطمئن شویم در تبدیل واحدها خطای بزرگی نکرده‌ایم: کل مصرف برق جهان در سال حدود 25000 تراوات-ساعت است که می‌شود معادل انرژی روزانه حدود 40 میلیون بشکه نفت خام. با دقت به این که «ظرفیت» نصب‌شده بخش برق چندین برابر انرژی خروجی آن است، کمابیش به همان محاسبات قبلی می‌رسیم.
نتیجه‌گیری: اگر تمام سوخت‌های مایع در بخش حمل و نقل بخواهند با برق تامین شوند، ما به چیزی حدود 25 درصد ظرفیت اضافه در مقایسه با ظرفیت فعلی بخش برق دنیا نیاز خواهیم داشت که قابل انجام است. مثل همیشه، برخی تقریب‌ها را انجام دادیم که حدود و اندازه مقیاس موضوع را تخمین بزنیم و طبعا یک‌سری از ریزه‌‌کاری‌ها در جریان تخمین حذف شدند.
✍️دکتر حامد قدوسی
منبع کانال نگارنده