پایگاه خبری فولاد ایران – دورنمای افزایش نرخ‌های بهره در آمریکا مدت‌هاست که تا مکزیکو سیتی، دهلی و جاکارتا نگرانی را برانگیخته است. هنگامی که پل ولکر، رئیس وقت فدرال رزرو، در اوایل دهه 1980 سیاست پولی را برای مهار تورم تشدید کرد، کشورهای آمریکای لاتین به دلیل عقب افتادن بدهی های دلاری خود در بحران فرو رفتند.
یک دهه بعد، افزایش نرخ آمریکا، بحران تکیلا در مکزیک را تشدید کرد. و در سال 2013، تلاش فدرال رزرو برای کاهش خرید اوراق قرضه، منجر به فرار سرمایه گذاران خارجی وحشت زده از اقتصادهای شکننده مانند برزیل، هند و اندونزی شد.
در مقایسه، این زمان به طرز عجیبی آرام به نظر می رسد. اگرچه فدرال رزرو با شدیدترین سرعت خود از دوران ولکر تا کنون نرخ بهره را افزایش می دهد، اما بیشتر درام بازار بر کشورهای ثروتمند متمرکز شده است تا کشورهای نوظهور. این بانک مرکزی بریتانیا و نه برزیل است که در تلاش برای جلوگیری از بحران بازار اوراق قرضه است که ناشی از بودجه بی پروا دولت است. این انعطاف پذیری تا حدی گواهی بر این واقعیت است که بازارهای نوظهور امروز از سلامت بهتری برخوردار هستند. البته این نیز اشتباه است که کشورها گارد خود را پایین بیاورند، چراکه آزمون واقعی هنوز در راه است.
به گزارش فولاد ایران، از آنجایی که فدرال رزرو در سال جاری نرخ بهره را افزایش داده است، ارزش دلار بالا رفته است. در خلال این بحران، ارزهای بازارهای نوظهور بیشترین آسیب را متحمل شدند. بین ماه مه و دسامبر 2013، ارزش ریال برزیل و روپیه هند 10 تا 13 درصد در برابر دلار و روپیه اندونزی 20 درصد کاهش یافت، حتی با افزایش قیمت یورو و استرلینگ. امسال ارزش واقعی در برابر دلار افزایش یافته است، در حالی که روپیه بین 7 تا 10 درصد کاهش یافته است. اگر به یورو یا پوند درآمد دارید، دستمزد شما اکنون 15 تا 18 درصد کمتر از نظر دلاری ارزش دارد.
چرا بازارهای نوظهور افت نسبتاً ملایمی داشته اند؟
بخشی از پاسخ در دلیل قدرت دلار نهفته است. بیشتر آن هم به جای اینکه ناشی از بیزاری از ریسک و فرار به سمت دارایی های امن آمریکا باشد، منعکس کننده تفاوت در مبانی اقتصادی و نرخ های بهره پیش بینی شده است. اصول اساسی برای بازارهای نوظهور با رشد مناسب، ذخایر بزرگتر و بازارهای سرمایه محلی عمیق تر که می تواند به جذب شوک ها کمک کند، بسیار بهبود یافته است.
بانک‌های مرکزی در بازارهای نوظهور نیز به جای اجازه دادن به تورم مارپیچ، سریعاً از مرزها خارج شدند و نرخ‌ها را بسیار قبل از همتایان خود در جهان ثروتمند افزایش دادند. تورم سالانه در کشورهای نوظهور در سه ماهه دوم سال جاری به طور متوسط 10 درصد بود که به سختی بیشتر از اروپای بحران زده انرژی و آمریکا شده بود. امروز این بانک مرکزی اروپا و نه بانک مرکزی هند یا بانک مرکزی برزیل است که برای اثبات اعتبار خود در مبارزه با تورم رقابت می کند، زیرا برای عقب نماندن از فدرال رزرو رقابت می کنند.
اقتصادهای نوظهور تاکنون در بازارهای ارز مداخله اندکی داشته اند. هدف آنها جلوگیری از کاهش ارزش و کاهش اثرات تورمی افزایش ارزش دلار بوده است. مسئله اینجاست که بسیاری از تنظیمات هنوز در راه است. فدرال رزرو تا زمانی که شاهد "شواهد قانع کننده" مبنی بر کاهش نرخ تورم نباشد، قصد دارد نرخ بهره را افزایش دهد.
درد اقتصادی ناشی از نرخ های بالاتر هنوز به خانه نرسیده است. در پیش بینی های منتشر شده در 11 اکتبر، صندوق بین المللی پول پیش بینی کرد که یک سوم اقتصاد جهان در سال جاری یا سال آینده دچار رکود خواهد شد و رشد در آمریکا، اروپا و چین متوقف خواهد شد.
این ریسکی است که بازارهای نوظهور باید در نظر داشته باشند. آنها ممکن است وسوسه شوند که از مهمات ذخایر خارجی خود سریعتر استفاده کنند تا از ارزهای خود دفاع کنند و از افزایش نرخ بهره در داخل خودداری کنند. اما آنها باید در برابر این امر مقاومت کنند، تا بتوانند ذخایر خود را برای لحظه های واقعاً اضطراری، حفظ کنند.
اصول بنیادین سالم تر به بازارهای نوظهور کمک کرده است تا تاریخ را به چالش بکشند، اما همچنان هوشیاری لازم است.
منبع: اکونومیست