پایگاه خبری فولاد ایران – ترکمنستان از زمان استقلال در سال 1991، به دلیل سطح شدید انزوای خود از جهان خارج، ارتباط چندانی با دنیا برقرار نکرده است. سیاست بی‌طرفی شدید عشق آباد، اصلی است که در قانون اساسی این کشور آسیای مرکزی ذکر شده است و آن را از پیوستن به سازمان‌های تحت رهبری مسکو، مانند سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) یا سازمان های تحت رهبری آنکارا، مانند سازمان کشورهای ترک (OTS)باز می‌دارد.
اما اکنون به نظر می رسد همه اینها در حال تغییر است، زیرا ترکمنستان در حال تبدیل شدن به موضوع رقابت ژئوپلیتیکی شدید بین قدرت های خارجی، شرق و غرب است که می خواهند این کشور بیشتر با آنها وارد ارتباط شود. با روی کار آمدن رئیس جمهور جدید ترکمنستان در سال جاری (سردار بردی محمداف در مارس 2022 جایگزین پدرش قربانقلی بردی محمداف شد)، ترکمنستان در سطح بین المللی فعال تر شده است. البته تا حدی این منعکس کننده چیزی است که برخی آن را تلاش رهبر جدید برای ایجاد اقتدار خود و تا حدودی فرار از سایه پدرش می دانند.
به گزارش فولاد ایران، تلاش قدرت‌هایی مثل چین برای کشاندن عشق آباد به مدار خود، تاحدودی موفق بوده است. اما مهم‌ترین حرکت‌ها در این صفحه شطرنج ژئوپلیتیکی، اقدامات اتحادیه اروپا و ترکیه و تلاش‌های مسکو است.
این حرکات در روزهای اخیر با سرعتی سرگیجه آور انجام شده است. در 6 و 7 دسامبر، رشید مردوف، وزیر امور خارجه ترکمنستان با سرگئی لاوروف، همتای روس خود دیدار کرد و وی تاکید کرد که مسکو عشق آباد را "نزدیک ترین دوست و شریک استراتژیک خود" می داند.
سپس در 11 دسامبر، ترهی هاکالا، دیپلمات فنلاندی که به عنوان نماینده ویژه اتحادیه اروپا برای آسیای مرکزی خدمت می کند، به عشق آباد سفر کرد تا در جشن های روز جهانی بی طرفی، به مناسبت بیست و هفتمین سالگرد اعلام این وضعیت توسط ترکمنستان، شرکت کند. همانطور که عشق آباد تاکید کرد، هاکالا در آنجا با میزبانان ترکمنستانی خود موضوعات مختلفی را مورد بحث قرار داد که همگی بر گسترش روابط بین ترکمنستان و اتحادیه اروپا متمرکز بودند و در نتیجه ماهیت بی طرفی را بازتعریف کردند و در عین حال آن را جشن گرفتند، رویکردی که مستقیماً با روش مسکو در تضاد است.
در 14 دسامبر، رئیس جمهور بردی محمداف به همراه پدرش، رئیس جمهور سابق، میزبان رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و الهام علی اف، رئیس جمهور آذربایجان در استراحتگاهی در سواحل خزر بودند. این نشست، مسکو را نگران کرده است، زیرا می ترسد این به فرصتی برای ترکیه تبدیل شود تا به هزینه روسیه، جایگاه محکم تری در آسیای مرکزی به دست آورد.
اگر عشق آباد به پروژه های ترکیه نپیوندد، قدرت نمایی برای آنکارا در منطقه و در عین حال تسهیل برای کرملین برای ادامه اجرای رویکرد سنتی خود تفرقه بینداز و حکومت کن در آن منطقه بسیار دشوارتر خواهد بود.
در تمامی نشست ها، آنچه به نظر می رسد این است که ترکمنستان همچنان اصرار دارد که بی طرف است تا مبادا دیگران را خشمگین کند. با این حال، عشق آباد مطمئناً به طور فزاینده ای به دنبال شرکایی فراتر از کرملین است. این امر در اکثر پایتخت‌ها قابل قبول است، اما در مسکو که می‌خواهد ترکمنستان همچنان بی‌طرف بماند، این ممکن است دیگر امکان پذیر نباشد و زمینه را برای حرکت های بالقوه دراماتیک در آینده نزدیک فراهم می کند. اقداماتی که جهان را وادار می کند تا به ترکمنستان بسیار نزدیک تر از گذشته توجه کند.
منبع: Oilprice