پایگاه خبری فولاد ایران- جنگ و تحریم ها قیمت های هیدروکربن را افزایش داده است، به این معنی که صادرکنندگان سوخت در پول شنا می کنند. در دوران رونق قبلی، آنها عواید را در بازارهای سرمایه غربی بازیافت میکردند. آمریکا کمک نظامی می کرد و از عربستان سعودی و دوستانش نفت می خرید، در ازای آن، آنها کسری حساب جاری عمو سام را با دلارهای نفتی پر می کردند.
به گزارش فولاد ایران، این روند اکنون در حال فروپاشی است. عمو سام که اکنون صادرکننده بزرگ نفت است، شریک کمتر قابل توجهی است. کشورهای حاشیه خلیج فارس که مشتاق اصلاح روابط با اسرائیل و اخیراً ایران هستند، دیگر احساس نمی کنند که مجبور به جذب کاخ سفید باشند. در 2 آوریل، عربستان سعودی و متحدانش با تعمیق کاهش تولید نفت خام به حدود 4 میلیون بشکه در روز، معادل 4 درصد تولید جهانی، خشم آمریکا را برانگیختند که به افزایش قیمت ها کمک کرد.
خلیج فارس در لذت بردن از ثروت بادآورده تنها نیست. سال گذشته نروژ که با کاهش عرضه روسیه صادرات گاز به اروپا را افزایش داد، از فروش نفت 161 میلیارد دلار مالیات به دست آورد که 150 درصد رشد نسبت به سال 2021 نشان می دهد. حتی روسیه تحت تحریم نیز شاهد افزایش 19 درصدی درآمد به 210 میلیارد دلار بود. اما این کشورهای حاشیه خلیج فارس هستند که از هزینه های تولید پایین، ظرفیت مازاد و جغرافیای مناسب سود می برند.
اما همه آنها در موقعیت مشابه نیستند که واقعاً سود ببرند. دولتهای بحرین و عراق آنقدر درگیر تورم هستند که حتی با سرازیر شدن درآمدهای بالاتر، به سختی سر می کنند. در عوض، بیشتر این جایزه به چهار عضو بزرگ شورای همکاری خلیج فارس، کویت، قطر، امارات متحده عربی و عربستان سعودی تعلق می گیرد. قیمت نفت از سال گذشته کاهش یافته است، با این حال، کارشناسان بر این باور هستند که این چهار غول همچنان می توانند در سال 2023 تا 300 میلیارد دلار مازاد به جیب بزنند. این رقم مجموعاً 650 میلیارد دلار در طول دو سال می شود.
در گذشته بیشتر این مبلغ مستقیماً به ذخایر ارزی بانک های مرکزی می رفت. با این حال، این بار به نظر می رسد که ذخایر بانک مرکزی به سختی در حال رشد است.
تحقیقات نشان میدهد که این پول ها اکنون به سه روش جدید توسط بازیگران مختلفی استفاده شدهاند که شامل دولتهای ملی، بانکهای مرکزی و صندوقهای ثروت دولتی میشود.
برخی از دولتهای نفتی از قیمتهای بالاتر برای حفظ ترازنامه خود استفاده میکنند. ابوظبی، ثروتمندترین کشور امارات، از پایان سال 2021، 3 میلیارد دلار را بازپرداخت کرده است که حدود 7 درصد کل مبلغ باقی مانده است. بار قطر 4 میلیارد دلار یا حدود 4 درصد کاهش یافته است. کویت از سال 2020 به نصف کاهش یافته است.
در دوران رونق گذشته، بانکهای مرکزی دو کشور بزرگ نفتی جهان، روسیه و عربستان سعودی، اغلب پول خود را در بانکهای غربی نگه می داشتند یا اوراق قرضه دولتی امن خریداری میکردند، به قدری که اشتهای خلیجفارس، همراه با چین، برای کمک به ایجاد شرایط پولی سست آن، اعتبار میداد.
امروز ذخایر بانک مرکزی روسیه مسدود شده است. از آنجایی که هیدروکربنها گران میمانند و پول بیشتری به آنها سرازیر میشود، همه چیز نشان می دهد که روش آنها برای بازیافت ثروت بسیار متفاوت است و بیشتر ماجراجویانه و سیاسی است و کمتر غرب محور.
منبع: اکونومیست