پایگاه خبری فولاد ایران- تقاضای فزاینده اتحادیه اروپا برای مواد معدنی حیاتی باعث ایجاد مشکلاتی برای سیاستگذاران شده است.
اگرچه فلزات کمیاب در سراسر جهان یافت می‌شوند، اما هیچ کشوری مانند چین از آنها بهره‌برداری نکرده است. پکن بیش از سه دهه پیش اهمیت استراتژیک این منابع را تشخیص داد و موقعیت غالبی در تولید اکسیدهای خاکی کمیاب جهانی، ایجاد کرده است.
به گزارش فولاد ایران، دیگران نیز در حال تلاش برای جبران کمبود این فلزات هستند. بر اساس داده های ایالات متحده، تولید غیر چینی اکسیدهای فلزات کمیاب از سال 2015 تا 2022 تقریباً چهار برابر شده و به 90000 تن رسیده است.
اما چین هنوز ایستاده است. تولید عناصر کمیاب آن از 105000 تن به 210000 تن در سال 2022 دوبرابر شده است که به طور مطلق از افزایش خارج از مرزهای این کشور بسیار بیشتر است.
این عناصر در یک فرآیند پیچیده، بسیار تخصصی و چند مرحله ای، تصفیه و به آلیاژ تبدیل شوند. چین در هر مرحله از این فرآیند، از طریق یک استراتژی صنعتی هماهنگ و بلندمدت، با حمایت یارانه های دولتی، موقعیت کنترلی ایجاد كرده است.
مقامات اتحادیه اروپا بیم دارند که اقدام هفته گذشته بروکسل برای آغاز تحقیقات ضد یارانه ای در مورد خودروهای الکتریکی چینی می تواند اقدامات تلافی جویانه تجاری را در مورد سایر مواد کلیدی تحریک کند.
چین در حال حاضر تلاش می کند موقعیت خود را با کنترل های حمایتی بر واردات و صادرات عناصر کمیاب و مواد فرآوری شده تثبیت کند. پکن همچنین در حال بررسی ممنوعیت صادرات مالکیت معنوی برای فناوری ساخت آهنربا است.
تقاضا برای عناصر کمیاب به دلیل اهمیت آنها در تولید آهنرباهای دائمی، که جزء حیاتی در فناوری‌های پیشرفته کلید رشد پایدار است، از توربین‌های بادی گرفته تا خودروهای الکتریکی و اسکوترها در حال افزایش است.
خودروهای الکتریکی بدون آهنرباهای دائمی به باتری های بزرگتری نیاز دارند. توربین‌های بادی بدون آنها نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتری در دریا دارند و عناصر کمتر شناخته‌شده را برای دور شدن از سوخت‌های فسیلی ضروری می‌سازد.
آنها همچنین برای سیستم های تسلیحاتی مانند جت های جنگنده حیاتی هستند. بر اساس گزارش پروژه بلو، یک شرکت مشاوره فلزات حیاتی، بازار جهانی فلزات کمیاب قرار است در سال 2023 به 9 میلیارد دلار برسد، اما پیش‌بینی می‌شود طی 10 سال آینده بیش از دو برابر شود و به 21 میلیارد دلار برسد. اتحاد مواد خام اروپا (ERMA) انتظار دارد که صنعت حمل و نقل و خودروسازی اتحادیه اروپا - که آهنربای دائمی نقش مهمی در آن ایفا می کند - تا سال 2030 به 400 میلیارد یورو افزایش یابد.
اما تولید کنونی اروپا هم در سطح معدن و هم در سطح فرآوری ناچیز است. هیچ ذخایر قابل توجهی در اروپا وجود ندارد، فناوری بازیافت در دسترس نیست یا در حال اجراست، و تقریباً هیچ فناوری پردازشی در پایین دست به جز در چین وجود ندارد.
حتی در حوزه‌هایی از فناوری که اروپا به یک رهبر جهانی تبدیل شده است، مانند تولید توربین‌های بادی، همچنان به اجزای مهم چین وابستگی دارد. این یک داستان مشابه برای خودروهای برقی و سایر نوآوری‌هایی است که قرار است آینده‌ای سبزتر را تقویت کنند.
با توجه به اینکه انتظار می رود تقاضای اروپا برای عناصر کمیاب تا سال 2030 پنج برابر شود و وابستگی های استراتژیک گسترده تر اتحادیه اروپا در بحبوحه جنگ در اوکراین مورد توجه قرار گرفته است، این اتحادیه تصمیم گرفته است که منابع خود را گسترش دهد. اما عبور از برتری چین آسان نیست.
هر شرکتی که به دنبال بهره برداری از ذخایر در اروپا باشد باید بر موانع دیگری مانند نگرانی های زیست محیطی، مخالفت های محلی با سایت های جدید و فرآیندهای دست و پاگیر برای اعطای مجوز غلبه کند.
چینی ها این صنعت را برای مدت بسیار طولانی به کمال رسانده اند. آنها فرآیندهای خود را کاملاً خودکار کرده اند و واقعاً بسیار قوی هستند.
برای موفقیت در رقابت در فلزات کمیاب، اروپا ممکن است نیاز داشته باشد که هزینه های بالای نیروی کار، انرژی و رعایت یارانه های سنگین را متعادل کند.
منبع: فایننشال تایمز