پایگاه خبری فولاد ایران- لی کیانگ، نخست وزیر چین، در مجمع جهانی اقتصاد در داووس در 16 ژانویه گفت که اقتصاد چین شبیه به کوه‌های آلپ است، یک «رشته کوه موج‌دار» که از دور به بهترین وجه قابل درک است. ارقام رسمی منتشر شده در روز بعد دو نوسان قابل توجه را در چشم انداز اقتصادی چین نشان داد: جمعیت این کشور در سال 2023 برای دومین سال متوالی کاهش یافت و تولید ناخالص داخلی آن بر حسب دلار افت کرد.
داده های رسمی منتشر شده در این هفته نشان می دهد که مرگ و میر ناشی از همه علل در سال 2023 چین به 11.1 میلیون نفر رسیده است که نسبت به 10.4 میلیون در سال قبل افزایش یافته است. در مجموع، جمعیت این کشور در سال گذشته بیش از 2 میلیون کاهش یافته است. بیش از یک پنجم مردم آن اکنون 60 سال یا بالاتر دارند.
به گزارش فولاد ایران، علیرغم کاهش و پیر شدن جمعیت، چین برای استخدام کارگران جوان خود تلاش می کند. پس از اینکه نرخ بیکاری در میان جوانان شهری در ماه ژوئن از 21 درصد فراتر رفت، چین به طور ناگهانی انتشار ارقام مربوط به آن را متوقف کرد.
آقای لی در سخنرانی خود در داووس، یک روز قبل از انتشار برنامه ریزی شده، رقم رشد چین در سال 2023 را فاش کرد. اقتصاد به طور واقعی 5.2 درصد رشد کرد که به راحتی به هدف رسمی دولت در حدود 5 درصد رسید. مصرف (خصوصی و عمومی) بیش از 82 درصد از این رشد را به خود اختصاص داده است که بالاترین سهم آن از سال 1999 است که برخی از ضعف های پایدار در بازار املاک کشور را جبران می کند.
همه اینها از دور خوب به نظر می رسد. اما به جای تماشای منظره از راه دور، بهتر است زاویه دید را جلوتر ببیریم. قیمت ها در سراسر اقتصاد چین به طور متوسط در حال کاهش است. به عنوان مثال، قیمت وسایل نقلیه در سال 2023 تا 4 درصد کاهش یافت. قیمت تولید ناخالص داخلی، که معیار وسیعی از قیمت ها است، در سال 2023 تنها برای پنجمین بار در 40 سال گذشته کاهش یافت. در نتیجه، تولید ناخالص داخلی اسمی چین، که هیچ تعدیلی برای تغییر قیمت‌ها ایجاد نمی‌کند، در سال 2023 تنها 4.6 درصد رشد کرد.
برای مبارزه با این فشار کاهش تورم، بانک مرکزی چین در سال گذشته سیاست های پولی را کاهش داد، حتی در حالی که فدرال رزرو آمریکا به افزایش شدید نرخ بهره ادامه داد. رشد متزلزل چین، سرکوب‌های نظارتی و رقابت ژئوپلیتیکی آن با آمریکا، سرمایه‌گذاران وطنی را که در داووس جمع می‌شوند، ترسانده است. یکی از نتایج این است که یوان در برابر دلار در سال 2023 تضعیف شد. در واقع تولید ناخالص داخلی چین که با نرخ مبادله بازار به دلار تبدیل شد، در سال 2023 کاهش یافت، حتی با وجود اینکه ممکن است تولید ناخالص داخلی آمریکا در سال گذشته 6 درصد یا بیشتر رشد کرده باشد.
نرخ ارز، مانند رشته کوه ها، تمایل به نوسان دارد و دلار ممکن است همیشه آنقدر قوی نباشد. اما با این وجود، اقتصاددانان تعجب کرده اند که آیا شکست های اخیر چین به دلایل اساسی تر است که کشور را عقب نگه می دارد یا خیر. بر اساس برخی پیش‌بینی‌ها، رشد تولید ناخالص داخلی چین ممکن است در دهه آینده نسبت به آمریکا متوقف شود و پس از آن موقعیت خود را از دست بدهد. سخنرانی آقای لی فرصتی بود تا این تصور را کمی تغییر دهیم. اما در روستای آلپ داووس، اجتناب از استعاره های کوهستانی دشوار است.
منبع: اکونومیست