پایگاه خبری فولاد ایران- دو اقتصاد گروه هفت (ژاپن و بریتانیا) در پایان سال گذشته با کاهش هزینه های مصرف کننده، به رکود سقوط کردند.
بلومبرگ در فوریه گزارش داد که بریتانیا کمترین نرخ رشد سالانه خود را از سال 2009 تجربه کرد، در حالی که ژاپن از سومین اقتصاد بزرگ جهان به چهارمین اقتصاد بزرگ جهان سقوط کرد.
به گزارش فولاد ایران، بانک جهانی در گزارش چشم انداز اقتصاد جهانی در ژانویه اعلام کرد که ریسک رکود جهانی در سال 2024 به لطف عملکرد بهتر اقتصاد ایالات متحده در سال 2023 کاهش یافته است.
با این حال، طبق اظهار بانک جهانی، ادامه پیامدهای ناشی از همه گیری کووید-19، جنگ در اوکراین و خاورمیانه، و تورم بالا، چشم انداز رشد سال 2024 را "کم" می کند، زیرا اقتصاد جهانی با "ضعیف ترین عملکرد نیم دهه اخیر خود در 30 سال گذشته" مواجه است.
اما دقیقاً رکود چیست و چگونه می توان گفت که در حال وقوع است؟
هیچ تعریف رسمی و شناخته شده جهانی از رکود وجود ندارد.
در سال 1974، جولیوس شیسکین، اقتصاددان آمریکایی، رکود را به عنوان "دو فصل متوالی کاهش رشد" توصیف کرد و بسیاری از کشورها همچنان به آن پایبند هستند.
با این حال، ایالات متحده از آن زمان ترجیح داده است از تعریف بازتری استفاده کند. دفتر ملی تحقیقات اقتصادی (NBER) هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه آیا آمریکا در رکود است یا خیر، به عوامل مختلفی توجه می کند. این موسسه این رویداد را اینگونه تعریف می‌کند: «کاهش قابل‌توجه در فعالیت‌های اقتصادی در سرتاسر اقتصاد که بیش از چند ماه طول می‌کشد، که معمولاً در تولید، اشتغال، درآمد واقعی و سایر شاخص‌ها قابل مشاهده است.
مانند رکودهای ملی، اجماع در مورد تعریف رکود جهانی هنوز حاصل نشده است. شاخص اصلی بانک جهانی از رکود در سراسر جهان، کاهش همزمان اقتصاد چندین کشور بزرگ و همچنین شواهد دیگری از رشد ضعیف اقتصاد جهانی است.
اقتصاد جهانی در هفت دهه گذشته چهار رکود بزرگ را پشت سر گذاشته است، در سال های 1975، 1982، 1991 و 2009. به گفته صندوق بین المللی پول، رکود معمولا در اقتصادهای پیشرفته حدود یک سال طول می کشد. داده های NBER این را تایید می کند: از سال 1945 تا 2009، متوسط رکود اقتصادی 11 ماه به طول انجامید.
نشانه های رکود
علاوه بر کاهش طولانی مدت در تولید ناخالص داخلی (GDP)، یکی از آشکارترین معیارهای رکود، نرخ بیکاری است. هنگامی که این میزان شروع به افزایش می‌کند، می‌تواند با کاهش تقاضا برای کالاها و خدمات، یک اثر دومینویی از پیامدهای اقتصادی ایجاد کند. طبق گزارش اداره آمار کار، در طول آخرین رکود جهانی، بیکاری در ایالات متحده به 9.5 درصد رسید.
اگرچه اشتغال در بسیاری از اقتصادهای بزرگ بالا است، اما احساسات - یکی دیگر از شاخص‌های کلیدی - علیرغم بهبود در سال 2023 در شاخص اعتماد مصرف‌کننده پایین باقی می‌ماند. این به دلیل عواملی مانند بحران هزینه زندگی است که منجر به مصرف کمتر می‌شود که می‌تواند باعث ضعف اقتصاد شود و قرارداد و درآمدهای مالیاتی کاهش یابد.
رشد جهانی در سال 2023 انعطاف‌پذیری نشان داده است و نرخ‌های تورم سریع‌تر از حد انتظار کاهش می‌یابد، اما رشد تجارت جهانی - 3.3 درصد پیش‌بینی‌شده در سال 2024 - هنوز بسیار کمتر از میانگین تاریخی 4.9 درصد است. در واقع، صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی می‌کند رشد در اقتصادهای پیشرفته در سال جاری کاهش یابد و در سال 2025 دوباره افزایش یابد. رشد پایدار در اقتصادهای نوظهور و در حال توسعه طی سال‌های 2024/5، اما با تغییرات منطقه‌ای انتظار می‌رود.
بازارهای سهام نیز احتمالاً در دوران رکود با مشکل مواجه خواهند شد. با کاهش اعتماد مصرف کننده و هزینه ها، شرکت ها ممکن است مجبور به اخراج کارگران شوند که می تواند منجر به عملکرد ضعیف سرمایه گذاری و وحشت در بازار شود. طبق گزارش گلدمن ساکس، در 12 رکود اقتصادی پس از جنگ جهانی دوم، شاخص سهام ایالات متحده - S&P 500 - با میانگین 24٪ کاهش یافت.
رکود چه تاثیری بر مصرف کنندگان خواهد داشت؟
بیکاری ممکن است افزایش یابد. ممکن است برای فارغ التحصیلان پیدا کردن شغل دشوارتر باشند. به گفته مؤسسه مطالعات مالی، شرکت ها ممکن است در پرداخت دستمزد نیروی کار خود با مشکل مواجه شوند یا به کارمندان خود افزایش حقوقی بدهند تا با تورم مطابقت داشته باشد. با سقوط بازارهای سهام، سرمایه گذاران نیز می توانند ضرر ببینند. به گفته فوربس، در دوران رکود، ممکن است شاهد افزایش اقساط سلب مالکیت باشیم و بانک ها کمتر به وام گیرندگان احتمالی که به دنبال وام مسکن یا وام شخصی هستند، وام می دهند.
رکود چگونه به پایان می رسد؟
بانک های مرکزی می توانند نرخ بهره کوتاه مدت را کاهش دهند. این می تواند اعتماد مصرف کننده را افزایش دهد و هزینه ها را تحریک کند، زیرا هزینه وام کمتر است، به این معنی که هزینه خرید اقلامی مانند اتومبیل و خانه نیز کمتر است.
برای جلوگیری از بیکاری، دولت ها می توانند سیاست هایی مانند کاهش مالیات برای کمک به مصرف کنندگان، یا اجرای برنامه های زیرساختی، از جمله ساخت جاده ها و راه آهن، ارائه کنند.
رکود زمانی پایان می یابد که رشد دوباره از سر گرفته شود، مهم نیست چقدر آهسته این اتفاق می افتد. به عنوان مثال، در طول رکود بزرگ سال 2008، دولت ها تعدادی از اقدامات تسهیل کمی را ارائه کردند و تریلیون ها را به اقتصاد جهانی در تلاش برای احیای آن وارد کردند. به دنبال این سطح بی سابقه از تسهیلات بازارها شروع به بهبود کردند، اگرچه زخم‌های باقی مانده‌ای مانند افزایش بیکاری و سطح متوسط درآمد پایین‌تر سال‌ها بعد باقی ماندند.
چه چیز برای سال 2024 انتظار می رود
آژانس رتبه‌بندی فیچ پیش‌بینی می‌کند که افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیکی به این معنی است که قیمت‌ها احتمالاً برای کالاهای کلیدی از جمله نفت و گاز بالا باقی می‌مانند.
آخرین چشم انداز اقتصاددانان ارشد مجمع جهانی اقتصاد تصویر متفاوتی را برای سال آینده نشان می دهد، به طوری که کمی بیش از نیمی از اقتصاددانان ارشد مورد بررسی (56٪) انتظار دارند اقتصاد جهانی ضعیف شود و 43٪ شرایط بدون تغییر یا قوی تر را پیش بینی می کنند.
با این حال، همانطور که انجمن در گزارش ریسک های جهانی 2024 تاکید می کند، عدم اطمینان بیشتری در افق وجود دارد، زیرا این یک سال انتخاباتی مهم - برای ایالات متحده، بزرگترین اقتصاد جهان، و در سراسر جهان است.
منبع: مجمع جهانی اقتصاد