پایگاه خبری فولاد ایران- ذخایر عظیم گاز ترکمنستان پس از اعلام عشق آباد در اواخر ژوئیه مبنی بر اینکه این کشور برای توسعه خط لوله ای برای انتقال گاز خود از دریای خزر و به اروپا باز است، علاقه قابل توجهی را از سوی واردکنندگان بالقوه ایجاد کرده است.
مهمترین آنها تا کنون علاقه مجارستان بوده است که در 20 اوت در جریان سفر دولتی سردار بردی محمداف، رئیس جمهور ترکمنستان به بوداپست، چارچوبی برای تامین گاز با ترکمنستان امضا کرد.
به گزارش فولاد ایران، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه نیز برای دیدار با ویکتور اوربان، رهبر مجارستان، در بوداپست حضور داشت - که برای نظارت بر امضای قرارداد تامین گاز بین شرکت دولتی واردات و صادرات گاز و ترانزیت گاز ترکیه بوتاس و شرکت برق دولتی MVM مجارستان به مبلغ 300 میلیون مکعب در آنجا حضور داشت.
برای مجارستان و اتحادیه اروپا، این سه توافق مهم هستند، زیرا نشان می‌دهند که کشور اروپای مرکزی برای آینده‌ای بدون تامین گاز تضمین شده از روسیه، که در حال حاضر تامین‌کننده اصلی مجارستان است و بوداپست همچنان از روابط صمیمانه با آن برخوردار است، آماده می‌شود.
جریان گاز روسیه که از طریق اوکراین وارد می‌شود، قرار است تا پایان سال 2024 متوقف شود، زیرا کی‌یف تمایلی به تمدید قرارداد ترانزیت موجود با مسکو را نشان نداده است.
برای ترکمنستان، این توافق تا کنون ملموس‌ترین مدرکی است که نشان می‌دهد اروپا به‌جای گاز روسیه، از ذخایر عظیم ترکمنستان، گاز دریافت می‌کند. نوز مشخص نشده است که مجارستان چه مقدار گاز ترکمنستان وارد خواهد کرد، چگونه گاز تحویل خواهد شد و چه زمانی عرضه آن آغاز خواهد شد.
با توجه به اینکه هنوز خط لوله ای برای انتقال گاز از ترکمنستان از طریق دریای خزر ایجاد نشده است، تنها مسیری که در حال حاضر باز است، از طریق قرارداد سه جانبه سوآپ گاز بین ترکمنستان، ایران و آذربایجان برای اولین بار در اواخر سال 2021 توافق شده و اخیراً توسعه یافته است.
بر اساس آن قرارداد، ترکمنستان گاز خود را به شمال شرق ایران می فرستد، که سپس همان حجم گاز خود را به آذربایجان ترانزیت می کند و باکو را قادر می سازد تقاضای فزاینده گاز خود و توافق نامه های صادرات گاز موجود را برآورده کند و در عین حال حجم بیشتری از گاز آذربایجان را آزاد کند. ترانزیت به اروپا اگرچه دست و پا گیر است، اما سوآپ سه طرفه از ژانویه سال گذشته با موفقیت انجام شده است و اخیراً از 4.5 میلیون مترمکعب در روز به 8 میلیون مترمکعب در روز با برنامه هایی برای افزایش بیشتر به 10 میلیون مترمکعب در روز افزایش یافته است.
گاز فروخته شده توسط ترکمنستان می تواند با استفاده از ظرفیت اضافی در سه خط لوله که کریدور گاز جنوبی را تشکیل می دهد که در حال حاضر گاز آذربایجان را به گرجستان، ترکیه و اروپا می رساند، از آذربایجان ترانزیت کند.
در ژوئیه سال گذشته، آذربایجان یادداشت تفاهمی با اتحادیه اروپا امضا کرد که بر اساس آن متعهد شد حجم گاز ارسالی خود به اروپا را تا سال 2007 دوبرابر کند و به حداقل 20 میلیارد متر مکعب در سال برساند.
با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا آذربایجان می‌تواند تولید گاز خود را تا آن زمان دوبرابر کند یا خیر، زیرا قرارداد سوآپ ترکمنستان و ایران در حال حاضر محتمل‌ترین منبع گاز برای پر کردن شکاف است.
ایران همچنین راهی به سوی بازار تشنه گاز دیگری که علاقه مند به واردات گاز ترکمنستان است، یعنی عراق خواهد بود.
بغداد چند سالی است که برای تولید برق از ایران گاز وارد می‌کند، اما به دلیل مشکلات انتقال پرداخت ناشی از تحریم‌های جاری آمریکا علیه جمهوری اسلامی و همچنین مشکلات دوره‌ای خود ایران در تامین تقاضای داخلی، حفظ عرضه ثابت آن با مشکل مواجه بوده است.
هرگونه ترانزیت گاز از ترکمنستان مستلزم توسعه زیرساخت خط لوله کاملاً جدیدی است که از دریای خزر و آذربایجان، گرجستان ترکیه و بالکان می گذرد تا به شبکه خط لوله موجود اروپای مرکزی متصل شود.
آذربایجان قبلاً علاقه خود را برای میزبانی از چنین خط ترانزیتی نشان داده است، اما هشدار داده است که تمایلی به تحمل هیچ هزینه ای ندارد. ترکیه نیز بارها علاقه خود را به انتقال گاز ترکمنستان به اروپا نشان داده است.
منبع: Oilprice